1. Ante Carthāginem dēlētam populus Rōmanus vītam placidam ac [< modus] [= agēbat].
2. [= terror] hostium cīvēs in bonīs [= mōribus] retinēbat.
3. Victīs hostibus, ob [= nimiam cōpiam] omnium rērum, [= licentia] atque superbia incessērunt.
4. Glōriae et [< dominārī] certāmen inter cīvēs erat, omnia in duās partēs [= distracta] sunt, rēs pūblica [= lacerandō distracta].
5. [= cīvēs nōbilēs] factiōne magis [= valēbat], penes eōsdem magistrātūs, glōriae triumphīque erant.
6. Plēbs, quae in multitūdine [= passim sparsa] minus poterat, [= molestā] mīlitiā atque inopiā urgēbātur.
7. Praedās [< bellum] imperātōrēs cum paucīs [= rapiēbant].
8. Parentēs et līberī mīlitum, sī [= fīnitimī] erant cīvī potentiōrī, sēdibus pellēbantur.
9. Avāritia sine [< modestus] omnia invādere et [= sordida facere] coepit.
10. At paucī nōbilēs repertī sunt quī vēram glōriam iniūstae potentiae [= praeferrent].
11. Postquam Ti. et C. Gracchus plēbem in lībertātem [= līberāre] et optimātium scelera patefacere coepērunt, nōbilitās [<> īnsōns] ac pavida eōrum [< agere] obviam iērunt.
12. Ita [= discordia] cīvīlis quasi [< permiscēre] terrae orta est, et prīmum necātus est Tiberius, deinde Gāius cum M. Fulviō Flaccō.
13. Nōbilitās victōriā suā ūsa haud [< modus] fuit.
14. In bellō cīvīlī alterī alterōs [= quōlibet] modō vincere vult, id quod saepe magnās cīvitātēs dedit [= perdidit].