LINGVA LATINA PER SE ILUSTRTA

Hans Henning Ørberg

EXERCITIA LATINA II

CAPITVLVM LV

Exercitium 7

Lēctiō IV
versūs 345-471

ārea
abundāre
aliēnigena
arbitrātus
caerimōnia
celebritās
cultus
dēpopulātiō
dēterrimus
dūcere
excessus
exemplar
flāgitāre
generāre
immānis
immānitās
īnflectere
invīsus
maculātus
multāre
perceptiō
postrīdiē
prōcūrātor
prōgeniēs
prōnus
pudēns
quāliscumque
quamvīs
recordātiō
rēctor
rīte
sempiternus
stabilis
virītim

1. Platō [= spatium] sibi sūmpsit in quā cīvitātem exstrueret [= arbitriō] suō.

2. Scīpiō disserit nōn vagantī ōrātiōne, sed dēfīxā in certō [= exemplō] reī pūblicae.

3. Post [< excēdere] Rōmulī, cum populus novum rēgem [= valdē posceret], senātus 'interrēgnum' īnstituit, quoad certus rēx dēclārātus esset.

4. Lycūrgus rēgem habendum [= putāvit] quī esset nōbilissimā stirpe [= genitus], [: seu bonus seu malus] vir esset.

5. Sed populus Rōmānus intellēxit nōn [= orīginem], sed virtūtem et sapientiam rēgālem quaerendam esse.

6. Itaque Numam Pompilium rēgem sibi ascīvit, etsī [= vir peregrīnus] erat.

7. Ille agrōs bellō captōs [= singulīs virīs] dīvīsit, ut cīvēs in pāce sine [< dēpopulārī] colendīs agrīs omnibus commodīs [< abundē].

8. Numa cīvibus amōrem pācis iniēcit, nam bellō impedītur [< colere] agrōrum et [= collēctiō] frūgum.

9. Īdem Numa cīvēs studiō bellandī [= saevōs] ac ferōs religiōnis [= rītibus] mītigāvit.

10. Simul omnēs conveniendī causās et [< celeber], ut mercātūs et lūdōs, invēnit.

11. Scīpiō rēgēs quattuor quī Numam secūtī sunt haud iniūstōs fuisse putat, [= quamquam] tum populus lībertāte carēret.

12. At Tarquinius Superbus, rēgis Serviī caede [< macula], exsultābat crūdēlitāte atque īnsolentiā.

13. Lucrētia, mulier / [= pudīca], cum ā fīliō rēgis stuprāta esset, ipsa sē morte [= pūnīvit].

14. Hōc scelere concitātus et [< recordārī] iniūriārum Tarquiniī populus Rōmānus rēgem et līberōs eius exsulēs esse iussit.

15. Hōc exemplō dēmōnstrātur ut ūnīus vitiō rēs pūblica ex bonā in [= pessimam] convertī possit.

16. Rēgnum sānē bonum est reī pūblicae genus, sed tamen [= inclīnātum] ad perniciōsissimum statum.

17. Sī rēx sē [= flectendō vertit] in dominātum iniūstum, fit tyrannus, quō nec taetrius nec [< invidēre] animal ūllum est.

18. Nēmō enim hunc 'hominem' [= iūre] dīcet quī [< immānis] vāstissimās vincit bēluās.

19. Huic oppōnitur bonus et sapiēns tūtor et [< prō-cūrāre] reī pūblicae, quī cōnsiliō et operā cīvitātem tuētur.

20. [= posterō diē] Scipiō dē iūstitiā disseruit.

21. Tertiō diē disputātum est dē bonīs [< regere] rērum pūblicārum et dē praemiīs quae iīs dēbentur, ut statuae et triumphī.

22. Scīpiō dīxit 'alia / [< stāre] genera praemiōrum in caelō iīs servāta esse in vītā animōrum [= aeternā], dē quibus rēbus avus suus sibi in somniō locūtus esset.'


Index Cap. 55 Ecercitium 6 Cap. 55 Exercitium 8