LINGVA LATINA PER SE ILUSTRTA

Hans Henning Ørberg

EXERCITIA LATINA II

CAPITVLVM XLII

Exercitium 2

1. Postquam rēs dīvīnās rīte [= bonō rītū] fēcit, Rōmulus iūra [= lēgēs] dedit; neque enim hominēs agrestēs [< ager] sine lēgibus in ūnum populum coalēscere poterant.

2. Rōmulus rēx duodecim līctōrēs sūmpsit, quī cum fascibus et secūribus rēgī anteīrent [= ante rēgem īrent], et centum senātōrēs creāvit [= lēgit].

3. Fascēs et secūrēs sunt īnsignia imperiī.

4. Sub monte Capitōlīnō Rōmulus asȳlum aperuit, quō quīlibet vir, sīve līber sīve servus, perfugere [= cōnfugere] poterat.

5. Cum līberī tum servī [= et l. et s.] multī Rōmam perfūgērunt.

6. Ita cīvitās [< cīvis] aucta est, sed cīvibus mulierēs deerant, neque iīs cōnūbium erat cum vīcīnīs [= fīnitimīs] gentibus.

7. Cum fīnitimī Rōmānōs spernerent [= dēspicerent], lēgātiō Rōmānōrum haud bene ab iīs recepta est.

8. Rōmānī id aegrē passī sunt, sed Rōmulus fīnitimōs ad lūdicrum [= lūdōs] invītāvit eōsque hospitāliter [< hospes] recēpit.

9. Dum omnium oculī ad spectāculum [< spectāre] conversī sunt, iuvenēs Rōmānī ad virginēs rapiendās discurrunt/discurrērunt.

10. Parentēs virginum īrātī profūgērunt [= aufūgērunt].

11. Rōmulus indignātiōnem [= īram] virginum mītigābat [= molliēbat] verbīs blandīs [= conciliantibus]:

12. 'Vōs cum virīs Rōmānīs in mātrimōniō eritis, in societāte fortūnārum omnium et līberōrum; proinde [= ergō] mollīte īram...!'

13. Cum animī raptārum admodum [= plānē] mītigātī essent, parentēs eārum cīvitātēs concitābant [<> mītigābant].

14. Dum cēterae gentēs lentē [= tardē] agunt et occāsiōnem [= tempus idōneum] exspectant, Caenīnēnsēs in agrum Rōmānum impetum faciunt.

15. At vāna [= frūstrā facta] est īra sine vīribus: Rōmulus exercitum eōrum fugat/fugāvit [= in fugam vertit] atque ipse ducem occīdit et spoliat/spoliāvit.

16. Post proelium in Capitōlium ēscendit [= ascendit] spolia ducis hostium occīsī prae sē gerēns.

17. Ibi spolia ad quercum sacram dēposuit atque fīnēs templō Iovis Feretriī dēsignāvit [= statuit].

18. Spolia quae ad Iovem Feretrium feruntur 'spolia opīma' appellantur; trēs tantum ducēs Rōmānī id decus [= eum honōrem] adeptī sunt.


Index Cap. 42 Ecercitium 1 Cap. 42 Exercitium 3