1. Post mortem Tullī Hostīliī interrēx comitia [= concilium ad rēgem creandum] habuit et populus Ancum Mārcium rēgem creāvit.
2. Latīnī, cum novum rēgem ōtiōsum fore crēdēbant, incursiōnem [< incurrere] in agrum Rōmānum fēcērunt.
3. Ancus iūs fētiāle scrīpsit quō rēs repetuntur et bellum indīcitur.
4. Lēgātus cum fīnēs hostium trānsit et cum oppidum et forum ingreditur [= intrat] postulāta [< postulāre] peragit Iovem testem faciēns.
5. Sī nōn dēduntur quae exposcit [= poscit], post XXXIII diēs bellum hīs fermē [= ferē] verbīs indīcit:
6. 'Audī, Iuppiter, dīque omnēs caelestēs vōsque terrestrēs [< terra] vōsque īnfernī [= īnferī], ego vōs testor [= testēs faciō] hunc populum iniūstum esse neque iūs persolvere [= solvere]!'
7. Tum fētiālis [= lēgātus dē iūre bellī] Rōmam redit ut māiōrēs nātū [: patrēs] cōnsulat, quō pactō [= modō] iūs adipīscantur.
8. Rēx quemque senātōrem sententiam rogat: 'Quid cēnsēs?' et ille: 'Pūrō piōque duellō [= bellō] rēs quaerendās cēnseō itaque cōnsentiō cōnscīscōque [= dēcernōque].'
9. Cum māior pars senātōrum in eandem sententiam ībat, fētiālis hastam ferrātam [= ferrō mūnītam] sanguineam ēmittēbat in fīnēs eōrum quī adversus populum Rōmānum dēlīquerant [= male fēcerant].
10. Hōc modō tum Latīnīs bellum indictum est, et id īnstitūtum [= eum mōrem] posterī accēpērunt.
11. Cūrā sacrōrum sacerdōtibus dēmandātā [= mandātā], Ancus aliquot oppida Latīnōrum vī cēpit et cīvēs eōrum Rōmam trādūxit.
12. Postrēmō urbem Medulliam, quae magnīs mūnītiōnibus [< mūnīre] et praesidiō validō fīrmāta [< fīrmus] erat, expugnāvit.
13. Latīnīs in Aventīnō et valle Murciā sēdēs datae sunt, et Iāniculum quoque urbī adiectum est, nē quandō [= nē umquam] ea arx hostium esset.
14. Ancus aedem Iovis Feretriī amplificāvit [< amplus] atque Carcerem aedificāvit, ut cīvēs ā facinoribus clandestīnīs [< clam] dēterrērentur.
15. Imperium Rōmānōrum ūsque ad mare prōlātum [= extentum] est, Ōstia urbs condita et circā eam salīnae [< sāl] factae.
16. Fētiālis dīcitur is quī lēgātur [= lēgātus mittitur] ad rēs repetendās et bellum indīcendum.
17. Homō āmēns suae mentis compos nōn est.